DE WERELD IS VAN ONS

Peru: de val van een linkse Icarus

Dat er iets belangrijks zou gebeuren in de Peruaanse politiek, woensdag 7 december, stond vast. Op de agenda van het Congres – het Parlement – stond de afzetting van de President, voor de derde keer al sinds Pedro Castillo in de zomer van 2021 tot President was verkozen.

De Peruaanse Grondwet heeft daarvoor een aangepast artikel, dat al eerder tegen een verkozen President werd gebruikt: ‘permanent moreel onvermogen’. Handig, uiteraard, en politiek of democratisch hoogst betwistbaar.

Het zag er naar uit dat het Congres het pleit kon winnen. Pedro Castillo wilde hen vóór zijn: hij besliste ’s ochtends het Parlement te ontbinden, een noodregering in te stellen en een nieuwe Grondwet te schrijven.

Hij overschatte zichzelf. Er was hoegenaamd geen steun voor een dergelijke ‘staatsgreep’, zijn ministers, het leger, zijn bondgenoten lieten hem vallen als een steen.

Het Parlement besliste onmiddellijk om de President af te zetten en te arresteren, met die staatsgreep als argument. De stemming was 101 tegen 6, bewijs dat er hoegenaamd geen steun meer voor Castillo overbleef. Er trok een menigte naar de Mexicaanse ambassade want men verdacht Castillo ervan in dat land asiel aan te vragen.

Vice-President Dina Boluarte nam het ambt van President over.

Op die manier komt een einde aan een alweer bijzonder pijnlijke periode in de politiek van Peru.

Pedro Castillo was een links buitenbeentje (zie hier en hier), zonder ervaring en met ongetwijfeld te weinig vaardigheden om het land te kunnen besturen. Hij wordt nu beschuldigd van corruptie, vooral zijn zus en zijn echtgenote, er was ook corruptie bij een aantal ministers (sommige zijn voortvluchtig). Dit is waarschijnlijk correct, al valt deze corruptie in het niets in vergelijking met de grote zwendel van de rechterzijde in het verleden.

Hoeveel kritiek er op Castillo ook mogelijk is, het staat vast dat hij nooit echt heeft kunnen regeren. De oppositie is meteen begonnen met obstructie, wat niet moeilijk was door het ontbreken van een presidentiële meerderheid in het Parlement.

Bovendien is het idee van een linkse politiek gewoon ondenkbaar bij een deel van de elites van het land. Castillo moest weg, het was wachten op een goed moment. Dat is er nu gekomen. Het wordt bang afwachten hoe dit verder afloopt, of Boluarte kan verder regeren, ,dan wel of er vervroegde verkiezingen komen. Dan wel of er een rechtse machtsgreep komt …

Cristina voor het executiepeloton

Cristina voor het executiepeloton

‘Dit is een rechterlijke mafia’, ‘dit is een gerechtelijke dictatuur’ aldus de commentaren op de veroordeling, gisteren, van de Argentijnse vice-President Cristina Fernandez. Ze is veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf en levenslang verbod op openbare functies.

Het zat er aan te komen, want de zaak is door en door politiek en er werd geen enkel bewijs aangedragen van corruptie. De feiten gaan over 51 wegenwerken in de provincie van de Kirchners, Santa Cruz.

De zaak is door en door politiek om drie redenen.

Ten eerste kan niemand voor dezelfde feiten twee keer voor de rechtbank worden gebracht. Diezelfde zaak van de wegenwerken werd al eerder juridisch behandeld en wegens gebrek aan enig bewijs weer gesloten. Toch besloten sommige rechters de zaak weer te openen. Vandaar dat Cristina stelt dat ze al op 2 december 2019 werd veroordeeld, want dat was de enige bedoeling van de rechtszaak. Ze is dan ook razend populair.

Ten tweede werd opnieuw geen enkel concreet bewijs aangebracht. Zuiver juridisch bekeken, was Cristina Fernandez zelfs niet verantwoordelijk voor de toekenning van de contracten.

In oktober werd bekend gemaakt dat een groepje van de rechtse persgroep Clarín, vier rechters en een aantal hoge ambtenaren van de stad Buenos Aires, met een privé-vliegtuigje naar Bariloche zijn gereisd, op bezoek bij een Britse multimiljonair die er woont, Joe Lewis. Wat zouden ze er besproken hebben?

Duizenden mensen zijn na bekendmaking van het vonnis de straat opgegaan. Na een mislukte aanslag op de vice-President op 1 september zijn velen ervan overtuigd dat ze onrechtva ardig wordt behandeld. ‘Ze veroordelen me omdat ik hun economisch model veroordeel’, aldus Cristina. Uiteraard gaat ze in beroep en de zaak kan dus nog jaren aanslepen. Alle beschuldigingen werden haarfijn weerlegd.

Dit is wat ‘lawfare’ wordt genoemd, een gerechtelijke procedure die al eerder tegen Dilma Rousseff in Brazilië en tegen Fernando Lugo in Paraguay werd toegepast. Morgen kan de Peruaanse President Castillo in dezelfde omstandigheden worden afgezet.

De rechterzijde heeft geen ethische scrupules, zo schrijft de Mexicaanse krant La Jornada. Hoe bescheiden de progressieve hervormingspogingen ook zijn, ze moeten weg. En men blijft zich afvragen wet er met die 50 miljard US$ lening van het IMF is gebeurd?

De ‘Cristinazo’ in Argentinië – DE WERELD IS VAN ONS

Mondiale Inkomensongelijkheid: anders maar niet minder!

Branko Milanovic heeft nieuwe cijfers gepubliceerd over de mondiale inkomensongelijkheid. Die is nu anders dan twintig jaar geleden, zo stelt hij, maar daarom niet minder.

Voor de periode tussen het eind van de Koude oorlog (1989) en de crisis van 2008 was er het beroemde olifantje: door het ‘China-effect’ stegen de inkomens van de middenklasse daar, terwijl de middenklasse in rijke wersterse landen er op achteruitging. Pijlsnel vooruit gingen de 1 % rijksten.

Vandaag is het anders. Tussen 2008 en 2018 (net voor de COVID-crisis) zijn de inkomens in Azië blijven stijgen, er was eigenlijk geen sprake van crisis in China. De topinkomens in de V.S. gingen echter achteruit en voor de mondiale rijken was het min of meer een verloren decennium.

Die inkomensstijging in China en ook India heeft gevolgen voor de mondiale inkomensverdeling. De mondiale middenklasse gaat erop vooruit en Azië vervangt de laagste inkomensklassen van de rijke landen. Italianen b.v. zijn vandaag relatief armer dan Chinese stedelingen.

Dit is de grootste verandering in de inkomensongelijkheid sinds de Industriële Revolutie. De ongelijkheid vermindert niet, maar ze ziet er wel anders uit.

Artikel 123

Pal in het centrum van Mexico City loopt een straat die ‘Articulo 123’ heet. Dat is een artikel uit de Mexicaanse Grondwet dat stelt dat elk persoon recht heeft op waardig en maatschappelijk nuttig werk’. Waardig werk betekent uiteraard ook behoorlijk verloond. Dat was de afgelopen decennia lang niet het geval.

Afgelopen vrijdag werd het minimumloon voor de arbeiders echter weer bepaald, zoals elk jaar in december. Het gaat dit jaar met 20 % naar omhoog en zal 207,44 Pesos bedragen, dit is ongeveer 10 Euro per dag. Rijk zal je daar dus niet van worden, met op die manier wordt de koopkracht van de arbeiders wel stilaan hersteld. Tijdens wat elders de ‘lange nacht van het neoliberalisme’ werd genoemd, werden de lonen nauwelijks aangepast, ondanks de soms hoge inflatie. Na vier jaar AMLO, zou vandaag 90 % van de koopkracht zijn hersteld. 36 jaar lang gingen de lonen in reële termen er op achteruit.

36 jaar, dat zijn 6 presidenten, waarvan AMLO de slogans in herinnering bracht: ‘engagement voor het volk’, ‘morele vernieuwing’, ‘solidariteit’, ‘welzijn voor de families’, ‘verandering’, en tenslotte ‘om beter te leven’. De realiteit stond er haaks op. Sinds AMLO aan de macht is, is het minimumloon meer dan verdubbeld. 6,5 miljoen arbeiders zullen er van profiteren.

Het maakt dus echt wel iets uit wie er aan de macht is.